28 Ιουνίου 2015 και το είχαμε προβλέψει .. Όλα αυτά τα απελπισμένα καραβάνια των ανθρώπων που κατακλύζουν πλέον τις ακτές μας .. Η ανθρώπινη ζωή σκοντάφτει και ξεπέφτει στα διεθνή χρηματιστήρια των αξιών και των οικονομικών συμφερόντων. Είναι ο πόλεμος .. Τι δεν καταλαβαίνεις ? Είναι τα παράνομα οικονομικά οφέλη των εταιρειών που μας κυβερνούν .. τι δεν καταλαβαίνεις ? Είναι όλη η Θάλασσα και η Γη μαζί που τώρα φλέγονται ..
Σε αυτό τον άξονα στήθηκε και η παράσταση του Ανοιχτού μας Σχολείου για τη γιορτή λήξης της σχολικής μας χρονιάς 2014 – 2015. Στη μέση ακριβώς μιας δύσκολης χρονικής περιόδου και για τη χώρα μας όπου τα “δημοψηφίσματα” και τα capital controls είχαν ήδη ανακοινωθεί και οι ζωές μας αργά ή γρήγορα φοβόμασταν οτι θα είχαν την ίδια πορεία με τις ζωές των μαθητών μας.
Τι άλλο θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί μετά από 300.000 έλληνες που έχουν αναγκαστεί να μεταναστεύσουν τα τελευταία χρόνια και να αναζητήσουν την τύχη τους κάπου αλλού πολύ μακρυά από εδώ.
“Στο ‘πα και στο ξαναλέω στο γιαλό μην κατεβείς .. ” ήταν η αρχική μας προειδοποίηση ..
Οι ζωές των μαθητών μας και οι δικές μας σε μια κοινή μοίρα που την περιγράφει πιστά το ποίημα του Ματέϊ Βοσνιέκ :
“Το καράβι βούλιαζε αργά .. πολύ αργά .. και κάπως έτσι πέρασε μια ολόκληρη ζωή .. ακόμα και τώρα βγαίνουμε ένας – ένας
και μετράμε τη στάθμη του νερού .. δεν ήταν ποτέ καράβι αυτό .. ποτέ δεν ήταν .. ” χαρακτηριστικά αναφέρει !
Και οι μαθητές μας το γνωρίζουν πολύ καλά αυτό .. σχεδόν το έχουν πιστέψει .. αυτό που δεν ήξεραν ήταν οτι στο μοναχικό τους ταξίδι θα έβρισκαν τόσους πολλούς συνοδοιπόρους – συνταξιδιώτες μαζί τους .. όλους εμάς !
Πίσω και έξω από τα κάγκελα μιας φυλακής όπου μόνο ειρωνικά μπορεί να την προσδιορίζει ο τίτλος ενός “κέντρου φιλοξενίας” για τα σύγχρονα Ευρωπαϊκά και Ελληνικά δεδομένα ! “Ποιος τη ζωή μου κυνηγά .. σαν ψάρι με έχουν πιάσει μέσ’ στα δίχτυα “
και στα βλέμματα όλων μας υψώνονται συρματοπλέγματα .. Και ο ρόλος του δάσκαλου – εμψυχωτή συνθλίβεται για άλλη μια φορά μπροστά στη “θεσμοθετημένη αρχή” και την τραυματισμένη του συνείδηση .. Ως πότε ?
“Εθνικότητά μου , το χρώμα του ανέμου” .. Πόσο πιο απλά να στο πω ? Η Πατρίδα μου δεν υπάρχει πια .. χωρίστηκε σε δύο, σε τρεις, σε τέσσερις πατρίδες που πολεμάει η μία την άλλη .. Μοναδικό μου διαβατήριο είναι ετούτο το παιδί που πεινάει και κρυώνει μέχρι να μπορέσει να περάσει νόμιμα τα σύνορα της απόλυτης ανθρώπινης αξιοπρέπειας .. Η μητέρα μου πέθανε όταν ήμουν έξι χρονών .. πρόλαβα όμως να μάθω να διαβάζω και να γράφω .. νομίζω οτι τώρα μπορώ να περάσω αυτά τα σύνορα .. γιατί όλες οι όμορφες θλιβερές ιστορίες είναι …
είναι Παγκόσμιες !” Σε κείμενα και πάλι του Ματέϊ Βοσνιέκ.
Και η αντίστροφη μέτρηση έχει ήδη αρχίσει – όλα έχουν γίνει πλέον ένα μέτρημα – το αθώο κυνηγητό και το κρυφτό
των παιδιών που παίζουν ανέμελα μέχρι να ακουστεί το εκατό .. είναι ο χρόνος διορίας που τους αποδίδουν μέχρι να μην ξαναπαίξουν ποτέ πια παρά μόνο στα όνειρά τους , είναι τα λεπτά που τους απομένουν .. 5, 10, 10, 15, 20 , 25 …
“Σάββατο κι απόβραδο και ασετυλίνη στην Αριστοτέλους που γερνάς .. γέμιζε η πλατεία από παιδιά ..” και οι μνήμες όλων μας επιστρέφουν ανέπαφες από έναν πόλεμο που μας αποδεκάτισε αλλά δεν μας νίκησε ποτέ ..
“Στιγμές στιγμές θαρρώ πως οι στρατιώτες που πέσανε στη ματωμένη γη
δεν κείτονται, θαρρώ, κάτω απ’ το χώμα αλλά έχουν γίνει άσπροι γερανοί .. “
Και κάπου εδώ αρχίζει ένα νέο ματωμένο ταξίδι – 100 χρόνια Άρνησης – από τη γενοκτονία των Αρμενίων
μέσα από τους στίχους του Μανώλη Αναγνωστάκη :
Όταν μιαν άνοιξη χαμογελάσει
θα ντυθείς μια καινούργια φορεσιά
και θα `ρθεις να σφίξεις τα χέρια μου
παλιέ μου φίλε
Κι ίσως τίποτα, αλήθεια, δεν ξέχασες
μα ο γυρισμός πάντα αξίζει περισσότερο
από κάθε μου αγάπη κι αγάπη σου
παλιέ μου φίλε
Ξενιτειά και Παράπονο , με τη σημαία της Αρμενίας να ξεδιπλώνεται μπροστά μας χορεύοντας αργά , λυρικά για τους χαμένους της ήρωες και το χώμα μιας Πατρίδας που ακόμα
την ψάχνουμε στα όνειρά μας μέσα από τους ήχους μιας οικείας παραδοσιακής μουσικής που αφυπνίζει κοινές μνήμες λαών που προδόθηκαν αλλά στην πραγματικότητα δεν ηττήθηκαν ποτέ και από κανέναν.
Παλαιστίνη και Ήπειρος .. μια νέα γη που ανατέλλει .. το μαντήλι σύμβολο και ο ήχος του κλαρίνου σε μια αέναη συνομιλία συναντιούνται ξανά μετά από χρόνια ή μήπως όχι ?
Ο Παλαιστίνιος Εραστής του Μαχμούντ Νταρουίς επιστρέφει σαν παρθένος σύντροφος και πιστό στάρι ..
“Η πόρτα μου λοιπόν και τα χειμερινά σου όρια .. σαν τη φωτιά που καίει τα τραγούδια μας ! Πως μπορείς να εξορίσεις έναν καρπό σε μια φυλακή ή σε ένα λιμάνι χωρίς επιστροφή
αφού όπου κι αν πάει θα έχει μαζί του την γεύση του χώματος και της επιθυμίας ?”
” Έγραψα στο ημερολόγιό μου : Λατρεύω τα πορτοκάλια και σιχαίνομαι τα λιμάνια …”
Μαζί του όμως επιστρέφει και ο ρόλος του δάσκαλου – εμψυχωτή
που προαναφέραμε όπως και η τραυματισμένη του συνείδηση μπροστά στη θεσμοθετημένη αρχή … Αυτή τη φορά μέσα από τους στίχους – καταγγελία της Rafeef Ziadah : “Έκατσα και έμαθα απ’ έξω όλα τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών .. έκατσα κι άκουσα όλα τα “καταδικάζουμε” και τα “εκφράζουμε τη λύπη μας” όσο κι αν ξέραμε όλοι οτι οι δύο πλευρές δεν ήταν ποτέ ίσες .. εισβολείς και κατεχόμενοι .. 100 νεκροί , 200 νεκροί .. χιλιάδες νεκροί ..αλλά εμείς θα ξυπνάμε κάθε μέρα ζωντανοί , κύριε .. για να διδάσκουμε τον υπόλοιπό κόσμο ζωή , κύριε .. διδάσκουμε ζωή !! Οι φωνές των μαθητών μας ματώνουν ξανά … μπροστά σας !! Για να σας πουν τι ? Είναι καιρός πια να αρχίσουν να επιβιβάζονται ξανά σε αυτά τα άθλια μισθωμένα σαπιοκάραβα μέχρι να φτάσουν στην Γη της Επαγγελίας ! “Να μας πάρεις μακρυά , να μας πας στα πέρα μέρη , φύσα θάλασσα πλατιά , φύσα αγέρι .. φύσα αγέρι ..”
Η αρχική μας προειδοποίηση δεν εισακούστηκε ποτέ !
Και όχι από αναίδεια ή θράσος αλλά επειδή δεν έχουν άλλη επιλογή .. Ατενίζουν πέρα από τον ορίζοντα , σηκώνονται στις μύτες των ποδιών τους μέχρι να μπορέσουν να δουν τη νέα γη που θα τους υποδεχθεί .. Ελπίζουν, αποτυγχάνουν, ξανασηκώνονται και συνεχίζουν ..
και τις ψυχές των μαθητών μας μέχρι το άπειρο
σε μια προσευχή χωρίς ποτέ να γονατίζει :
Let me laugh let me be
Let me dance let me choose my life
Let me climb the living tree
Η αλήθεια είναι πως μιλάμε για μια θλιμμένη γιορτή
σαν γνήσιο αποτύπωμα των καιρών που ζούμε. Και δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς αν θέλουμε να συνεχίσουμε να κοιτάμε στα μάτια όλους αυτούς τους ανθρώπους με τους οποίους καθημερινά συμπορευόμαστε.
Ήταν ένα παιχνίδι μεταξύ βροχής και ήλιου .. ήταν τα βρεγμένα καθίσματα που μία τα απλώναμε και μία τα μαζεύαμε, τα γλυκόπικρα βαλσάκια που μας χάρισαν στο βιολί η κυρία Λίλιαν , στο ακορντεόν ο κύριος Φιοντόρ και στην κιθάρα ο Ιγκόρ ( η τόσο ταλαντούχα και αγαπημένη μας οικογένεια από την Μολδαβία ) .. ήταν ο Rauf , η Αlketa , o Adil, o Ali , o Yasseen , o Aidim , o Igor , η Maria , η Σεβαστή με τη μαγική φωνή της , ο Μάνος , η Έλενα Νικόλ Τούσα και φυσικά ο Νίκος που έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό επάνω στη σκηνή . Οι εμπνευσμένες χορογραφίες του Ιgor που έδεναν με απόλυτη συνέπεια την κίνηση με τους στίχους των τραγουδιών που επιλέχθηκαν ..
Ηταν για άλλη μια φορά όσοι δούλεψαν για να στηθεί ένας πολυγευστικός χώρος επίσης υπαίθριος με κάθε λογής φαγητά από διάφορες χώρες που μας περίμενε μετά από το τέλος της παράστασης ..
Ήσασταν και όλοι εσείς που όλα αυτά τα χρόνια μας τιμάτε με την παρουσία σας
σε κάθε μας εκδήλωση πιστοί συμπαραστάτες στο έργο μας !
“Μου ζητάτε να σας πω άλλη μια ανθρώπινη ιστορία
ικανή να συγκινήσει τους θεατές σας και μου λέτε
οτι το θέμα δεν είναι πολιτικό …
Και εσείς τι πιστεύετε τελικά ?
Έχετε αρκετά σπασμένα κόκκαλα για να μπορέσετε
να καλύψετε τον ήλιο ? ”
Rafeef Ziadah